تغذیه مناسب مادر، وزن طبیعی نوزاد

مجله شهرزاد: وزن هنگام تولد یکی از عوامل تعیین کننده سلامت نوزادان است. اگر دقت کرده باشید یکی از اولین پرسش‌ها بعد از دانستن جنس نوزاد این است که چقدر وزن دارد. به همین دلیل حفظ سلامت نوزاد قبل از به دنیا آمدن و بعد از تولد او اهمیت زیادی دارد، زیرا مصون ماندن نوزاد از هرگونه بیماری در دوران جنینی و بعد از آن از عوامل رشد جسمانی مناسب او خواهد بود.

در واقع عوامل زیادی وزن نوزاد را تحت تاثیر قرار می‌دهند، از جمله سلامت مادر هنگام تولد، تغذیه مناسب مادر، ژنتیک و جنس و نژاد.

وزن طبیعی چه وزنی است؟

وزن طبیعی نوزاد پسر در صورتی که به آخرین روزهای بارداری و به هفته سی و هشتم یا سی و نهم برسد بین 3000 تا 3400 گرم و نوزاد دختر 3000 تا 3200 گرم است. سلامت نوزاد هنگام تولد علاوه بر وزن به قد و دور سر نیز بستگی دارد. معمولا قد نوزاد در بدو تولد 50 سانتی‌متر است که گاهی اوقات مشاهده می‌شود برخی نوزادان یک تا 2 سانتی‌متر بلندتر هستند.

دور سر نوزاد نیز به طور طبیعی باید 35 سانتی‌متر باشد. وزن و دور سر طبیعی شاخص رشد طبیعی و سلامت نوزاد است. علاوه بر این، قسمت‌های مختلف بدن نیز باید به رشد طبیعی رسیده باشد و رشد مغزی نیز کامل شده باشد. از آنجا که نوزاد در هفته‌های آخر آهن جذی می‌کند و تعدا گلبول‌های سفید و قرمزش به حد طبیعی می‌رسد، در صورت به موقع به دنیا آمدنش کم‌خونی متوجهش نخواهد شد. بنابراین نوزادی که در هفته‌های سی و هشتم و سی و نهم به دنیا می‌آید با رشد استخوانی و جمجمه مناسب نوزاد سالمی است.

چه نوزادی را کم وزن می‌گوییم؟

چنانچه به دلایل مختلف زایمان زودرس و با عمل سزارین اتفاق بیفتد، نوزاد نورس است. این احتمال وجود دارد که نوزاد 2 هفته یا حتی یک ماه زودتر به دنیا بیاید. در این حالت شاخص‌های رشد نوزاد کمتر از میزان طبیعی است و ممکن است وزنش کم باشد. معمولا نوزاد کمتر از 2500 گرم کم وزن قلمداد می‌شود و به مراتب قد و دور سرش هم کمتر از میزان طبیعی است.

وزن کم هنگام تولد با مدت زمان بارداری رابطه مستقیم دارد، چراکه هر چه تعداد هفته‌های بارداری نسبت به مدت طبیعی کمتر باشد، وزن کم هنگام تولد در نوزادان شایع‌تر است. از سوی دیگر هرچه وزن نوزاد هنگام تولد کمتر باشد احتمال این‌که صدماتی به او برسد، بیشتر است. در این صدمات مهم‌ترین مسئله رشد مغزی ناکافی است که عوارض مغزی مانند تشنج را به همراه دارد. یکی دیگر از عوارض تولد زود هنگام کم خونی است.

اگر نوزاد ذخیره آهن کافی در هفته‌های پایانی دریافت نکند ممکن است کم خون شود. علاوه بر این رشد قفسه سینه در این نوزادان اغلب ناکافی است و چون انرژی کافی ندارند اغلب این نوزادان بیشتر می‌خوابند و قدرت مکیدن خوب را هم ندارند و سینه مادر را خوب نمی‌گیرد. به همین دلیل به مادرانی که نوزاد نارس دارند توصیه می‌شود به تغذیه نوزاد بیشتر توجه کنند و با بیدار کردن آن‌ها به تغذیه کافی آن‌ها کمک کنند.

چاق به دنیا آمدن چه عوارضی دارد؟

تولد نوزادان با وزن زیاد کمتر است. اما وزن بالای نوزاد موقع تولد به وزن بیش از 4000 یا 4500 گرم گفته می‌شود. در مادران دیابتی نوزاد معمولا با وزن بالا به دنیا می‌آید. علل وزن بالای نوزاد هنگام تولد را می‌توان چاقی مادر و بیماری دیابت در او ذکر کرد. در این مواقع باید آزمایش خون گرفته شود تا از سلامت نوزاد اطمینان حاصل شود. عامل وراثتی زایمان در خانواده و به دنیا آوردن نوزاد با وزن بالا یکی دیگر از فاکتورهایی است که باید به آن توجه کرد.

چه عواملی در سلامت وزن نوزاد اهمیت دارد؟

وزن و تغذیه مناسب مادر در به دنیا آمدن نوزادی با وزن طبیعی بسیار مهم است. بالابردن کیفیت مراقبت‌های دوران بارداری و رعایت بهداشت و تغذیه مادر، پیشگیری از زایمان زودرس، طرح و اجرای برنامه‌های آموزشی برای مادران جوان در تولد نوزاد با وزن طبیعی موثر است. می‌توان با آشنا کردن مادران با عوارض زایمان سزارین به آن‌ها این آگاهی را داد که در تمام دنیا تنها در 10 درصد موارد زایمان سزارین انجام می‌شود. مادران می‌توانند مطمئن باشند با تولد طبیعی نوزاد در سلامت او گام موثری برداشته‌اند.