فشار بالا در بارداری، عوارض و درمان

افزایش فشار خون یکی از اختلالات شایع دوران بارداری و علت عمده مرگ و میر و ناخوشی های مادری و جنینی در سراسر جهان محسوب می شود
افزایش فشارخون در دوران بارداری به معنای فشار سیستولی مساوی یا بیشتر از 140 میلی متر جیوه و فشار دیاستولی مساوی یا بیشتر از 90 میلی متر جیوه می باشد.
افزایش فشار خون در نیمه دوم بارداری و با عدم وجود پروتئینوری از پره اکلامپسی افتراق داده می شود.
اختلالات فشار خون بصورت کلی تقریبا در 12_22 درصد بارداری ها و در ایران ( 1385 ) شیوع پره اکلامپسی 2/5 درصد گزارش شده است .

عوارض فشار خون دوران بارداری
افزایش فشار خون در بارداری باعث عوارض متعدد جنینی و مادری از جمله افزایش مرگ و میر جنینی و نوزادی ،وزن کم برای سن حاملگی ، زایمان پره ترم ,محدودیت رشد داخل رحمی ، کند شدن زودرس جفت ، افزایش زایمان به روش سزارین ، نارسایی قلبی ، نارسایی کلیه ، ایجاد سندروم help می شود.
همچنین افراد مبتلا به پرفشاری خون در دوران بارداری خطر بالایی در ابتلا به بیماری های قلبی عروقی ، دیابت و چاقی در زندگی آینده دارند.

عوامل ایجاد فشار خون دوران بارداری
چه کسانی در معرض فشارخون حاملگی قرار دارند.
از عوامل خطر عمده ی ایجاد کننده افزایش فشار خون در بارداری می توان به :
حاملگی اول ، سن بالا ، شاخص بالای توده ی بدن قبل از بارداری ، چند قلویی ، نژاد ، دیابت ، سابقه ی پرفشاری خون ، فعالیت فیزیکی در اوایل بارداری و وضعیت اجتماعی اقتصادی ضعیف اشاره کرد.

پیشگیری
علی رغم مشکل آفرین بودن و عوارض متعدد این اختلال ، درمان مشخصی برای آن وجود ندارد.تاکنون مدرکی مبنی بر بهبود پیامد بارداری یا فواید جنینی با استراحت مطلق یا نسبی در بستر به دست نیامده ، همچنین تغییر در رژیم غذایی نیز در فراهم آوردن فواید مادری و جنینی ناموثر است.یکی از روش های رایج درمان دارویی است.آنچه بیشتر درما ن دارویی را زیر سوال می برد این مسآله است که تاکنون اثر محافظتی داروهای ضدفشار خون در موارد پرفشاری خون بارداری و مزمن در مقابل پره اکسامپسی به اثبات رسیده.

علائم
١-فشار خون سیستولیک بیشتر از ۱۴۰ یا دیاستولیک بیشتر از ۹۰ میلی متر جیوه
٢-افزایش ناگھانی وزن بیش از1/5 کیلوگرم در ھفته
٣-وجود پروتئین در ادرار
۴-سردرد و اختلال دید
۵-سوزش سردل
۶-ورم دست و پا
٧-تنگی نفس
٨-تھوع و استفراغ
٩-تغییر سطح ھوشیاری
١٠ -کم شدن ادرار

درمان
درمان سرپایی: به استثنای خانم ھای اول زا فشار خون کمتر از ۱۴۰ و ۹۰ بدون وجود پروتئین در ادرار را میتوان بطور سرپایی کنترل کرد.استراحت بیشتر در طول روز و ویزیت ۲ بار در ھفته ضروریست و باید مراقب علائم سردرد،تاری دید و سوزش سردل ھم بود.
درمان در بیمارستان :در صورت فشار خون بیشتر از140 سیستولیک و 90 دیاستولیک باید بیمار در بیمارستان بستری شودو اقدامات درمانی انجام شود و در صورت پره اکلامپسی شدید فشار خون بیشتر از 160سیستولیک و 110 دیاستولیک بیمار باید سریعا بستری شود و ختم حاملگی انجام شود.
-سولفات منیزیوم بصورت عضلانی یا وریدی جھت پیشگیری از تشنجاتی که ممکن است بوجود آید لازم است و تا ۲۴ ساعت پساز زایمان ادامه مییابد.
-فشار خون خون حاملگی معمولا تا 2 ھفته بعد از زایمان بھبود مییابد در غیراینصورت بیمارباید به پزشک مراجعه نماید.

مراقبت ھای پرستاری در فشارخون حاملگی
فشار خون بالا در بارداری چند است
-ھفته ای یکبار جھت کنترل فشارخون به درمانگاه مراجعه نمایید.
-ھنگام کنترل فشار خون بھتر است روی دست چپ بخوابید و ازدست راست شما فشار خون گرفته شود.
-استراحت نسبی داشته باشید و از کار وفعالیت سنگین و خسته کننده بپرھیزید.
-ھنگام استراحت سعی کنید بیشتر به پھلو چپ بخوابید .
-روزانه حداقل 8 لیوان مایعات بنوشید.
-از غذاھای حاوی فیبر ، سبوس ، میوه ھا و سبزیجات بیشتر استفاده کنید و غذاھای خیلی چرب ، شور و ترشیجات کمتر مصرف کنید.
-نیازی به کم کردن مصرف نمک نمیباش . البته از مصرف بیش از حد نمک خوداری نمایید.
-از مصرف الکل خوداری نمایید.
-در صورت کاھش حرکات جنین ، پس از صرف غذا یک ساعت روی دست چپ بخوابید و تمام حرکات جنین را بشمارید ، در صورتیکه از چھار حرکت کمتر بود حتما به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه نمایید.
-در صورت استراحت کامل ، ھر لحظه یک عضله بدن را شل و سفت نمایید.پا و دست خود را بچرخانید و عضلات بازو را شل نمایید.
-سعی کنید به اطرافیان و محیط احساس خوبی داشته باشید و با تداعی خاطرات خوب به سلامت خود کمک کنید.
-یک موزیک آرام به آرامش ما کمک می نماید.
- 2 ھفته بعد از زایمان برای کنترل فشار خون به یک مرکز درمانی مراجعه نمایید.
-تورم ظرف یک ھفته و فشار خون ظرف ٢ ھفته به حالت طبیعی برمیگردد.
- 3 ھفته بعد برای انتخاب روش پیشگیری از بارداری مراجعه نمایید.
-در صورتیکه قبل از بارداری فشارخون یا بیماری کبدی نداشته اید فشار خون حاملگی ممنوعیتی برای استفاده از قرصھای ضد بارداری پساز زایمان ایجاد نمیکند.
-فشار خون حاملگی مانعی برای مصرف قرصھای آھن در دوران بارداری و بعد از زایمان نمیباشد.
-استراحت در محیط آرام با نور کم