علل ناباروری در زنان، چه عواملی تشدیدش می کند؟

داشتن فرزند تجربه بسیار شیرین و لذت بخشی است که بسیاری از زوج‌ها منتظر آن هستند. اما از هر ۶ زوج، ۱ زوج نمی‌توانند این رویداد لذت بخش را تجربه کنند. اگر زوجی پس از یک سال اقدام متوالی، موفق به بارداری نشد باید برای تشخیص ناباروری به پزشک مراجعه کند تا علت ناباروری مشخص شود. اگر در حال حاضر در حال اقدام برای باردار شدن هستید یا در آینده برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اید، لازم است که فاکتورهای بالقوه ناباروری که ممکن است شما یا همسرتان داشته باشید را شناسایی کرده و بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. مراجعه به پزشک و تشخیص و درمان به موقع می‌تواند تاثیر بسزایی بر روی باروری داشته باشد.
شایع‌ترین علل ناباروری در زنان مشکلات تخمک گذاری، آسیب لوله‌های فالوپ و رحم یا مشکلات مربوط به دهانه رحم است. سن نیز می‌تواند در ناباروری موثر باشد، زیرا با افزایش سن قدرت باروری طبیعی کاهش می‌یابد. در ادامه به عوامل تشدید کننده هر یک از این مشکلات ناباروری خواهیم پرداخت.

مشکلات تخمک گذاری ممکن است ناشی از یک یا چند مورد زیر باشد
- تومور یا کیست تخمدان
- اختلالات خوردن مانند بی اشتهایی یا پرخوری عصبی
- استرس
- کوتاه بودن دوره قاعدگی
- مشکلات غده تیروئید
- ورزش شدید که موجب کاهش قابل توجهی از چربی بدن می‌شود.
- مصرف الکل یا مواد مخدر: سیگار کشیدن باعث افزایش ناباروری در زنان می‌شود و مصرف الکل می‌تواند باعث بروز اختلال در عمل لقاح شود.
- اضافه وزن: وجود سطح چربی بدن که ۱۰ تا ۱۵ درصد بالاتر از حد طبیعی است باعث ترشح بیش از حد استروژن می‌شود که در نتیجه آن، چرخه تخمک گذاری را مختل می‌کند.
- اختلال هورمون: ناهنجاری‌های سیستم ترشح هورمون (که توسط دوره‌های قاعدگی نامنظم یا دوره‌های کوتاه، بلند یا سنگین تنظیم می‌شود) می‌تواند بر تخمک گذاری تاثیر بگذارد.

آسیب به لوله‌های فالوپ یا رحم نیز می‌تواند ناشی از یک یا چند مورد زیر باشد
- بیماری التهابی لگن (PID)
- عفونت
- وجود پولیپ در رحم
- اندومتریوز یا فیبروئید
- اسکار یا چسبندگی در رحم
- بیماری مزمن
- سابقه داشتن یک بارداری خارج از رحم
- زایمان نادرست
- سندرم DES (درمان دارویی DES که به زنان برای جلوگیری از سقط جنین یا زایمان زودرس تجویز می‌شود می‌تواند منجر به مشکلات ناباروری در فرزندان شود.)
ترشحات مخاطی غیر طبیعی در دهانه رحم نیز می‌تواند باعث ناباروری شود. این ترشحات غیر طبیعی از رسیدن یا نفوذ اسپرم به تخمک جلوگیری می‌کند.
برای تشخیص ناباروری پس از مراجعه به پزشک و معاینه فرد، سابقه پزشکی فرد بررسی می‌شود تا عوامل احتمالی ناباروری مشخص شود. سپس پزشک چند آزمایش تشخیصی را برای فرد تجویز می‌کند از جمله:
- آزمایش ادرار یا آزمایش خون برای بررسی وجود عفونت یا یک مشکل هورمونی از جمله عملکرد تیروئید
- معاینه لگن و معاینه پستان
- نمونه‌گیری از ترشح مخاطی برای بررسی وضعیت تخمک گذاری
- آزمایش HSG که یک تصویربرداری اشعه ایکس است و در ارتباط با مایع رنگی که داخل لوله‌های فالوپی قرار دارد، استفاده می‌شود و پزشک می‌تواند انسداد موجود را مشاهده کند.
- با روش هیستروسکوپی که از یک تلسکوپ کوچک با نور فیبری استفاده می‌کند می‌تواند ناهنجاری‌های رحمی را مشخص کند.
- روش سونوگرافی که برای بررسی رحم و تخمدان بیمار استفاده می‌شود می‌تواند به صورت واژینال یا شکمی انجام شود.
- روش سونوهیستوگرام که ترکیبی از سونوگرافی و تزریق محلول نمکی است که به رحم تزریق می‌شود تا ناهنجاری‌ها یا مشکلات را مشخص کند.
- مشخص نمودن زمان تخمک گذاری به پزشک شما کمک می‌کند تا وضعیت باروری شما را ارزیابی کند.