مهارتهای کودک سه ساله، روش های آموزشی

بیشتر والدین فکر می کنند که ۳ سالگی بهترین زمان یاد دادن الفبا، اسم کلمات و اشیا به کودکان است. البته اینکه از الان آن ها را، قبل ورود به مدرسه آماده کنید فکر خوبی است، و می توانید قبل از ۳ سالگی آموزش به او را شروع کنید. پس مهم ترین چیزهایی که کودکان تا سنین ۳ سالگی باید یاد بگیرند چیست و شما چگونه می توانید به او کمک کنید؟

مرحله آموزشی برای کودکان تا ۳ سالگی
رفتن به پیش دبستانی یعنی اینکه کودکان تا ۳ سالگی خود مهارت هایی یاد گرفته اند و آماده ی سر و کله زدن با مهارت های شان هستند. بیشتر والدین برایشان جای سوال است که بچه های ۳ ساله چه چیزی باید بلد باشند آن هم از دیدگاه علمی و آموزشی و در این قسمت می توانید این مهارت ها را بشناسید :
۱٫ مهارت خواندن
مهارت خواندن کودکان نباید وابسته به شروع تحصیل شان در مدرسه باشد. حتی نوزادان هم به محض به دنیا آمدن در حال رشد و یاد گیری مهارت های مختلفی هستند که یکی از آن ها مهارت خواندن است و باید به آنها کمک کنیم که این مهارت را خوب یاد بگیرند. سنین ۳ الی ۵ سالگی مهم ترین مرحله ی کودکان برای یادگیری مهارت خواندن است. اگرچه تا سن ۳ سالگی کودکان قادر نیستند که یک جمله را به صورت کامل بخوانند، اما آن ها آمادگی خود را برای این کار نشان می دهند. حتما متوجه می شوید که آن ها برخی از کلمات پر کاربرد روزمره را متوجه می شوند و می توانند کلمات ساده ۳ حرفی را یاد بگیرند ( مثل : آخ، وای ).
بیشتر پیش دبستانی ها تا ۳ سالگی می توانند اسم کتاب مورد علاقه شان را بگویند. آن ها می توانند کتاب را در دست شان بگیرند و آن را ورق بزنند و کلمات پر کاربردی که هر بار آن را در این کتاب شنیده اند را بگویند و حتی تظاهر کنند که دارند کتاب می خوانند. هم چنین می توانند فرق یک خط خطی عمدی را با حروف الفبای واقعی یا اعداد را تشخیص دهند. بعضی از آن ها حتی می توانند بعضی کلمات را تشخیص دهند و آن را بنویسند که معمولا مانند کلمات یا جملات کوتاه بی ربط به هم می شوند.
بهترین راه تشویق کودک تان به خواندن کتاب این است که هر روز برای شان کتاب بخوانید، مهم نیست که چقدر از آن را می فهمند. خواندن کتاب برای کودکان پنجره های زیادی در ذهن شان مانند لغت ها و آشنایی با دانش و سواد باز می کند و کودک تان را به یاد گیری مهارت خواندن تشویق می کند. مهارت خواندن فقط به معنی خواندن کتاب نیست بلکه شما می توانید کلمات روی بسته های خوراکی یا حتی روی اسباب بازی شان را برای شان بخوانید. وقتی شروع کردند به گفتن اولین جملات شان حتما متوجه می شوید که در واقع این همان زمان طلایی یاد گیری کودکان است. و در این دوره متوجه می شوید که آن ها علامت ها و کلمات روی پوستر، خیابان و فروشگاه ها را متوجه می شوند.
مکانی که پر از کلمات است بهترین نقطه برای شکل گیری و پیشرفت در مهارت خواندن کودکان است. در کنار کتاب می توانید راجع به کلمات، حروف روی بسته ها، کاغذ و برگه ها یا لباس شان صحبت کنید.
۲٫ لغات
بین سنین ۲ الی ۳ حتما جهش هایی که کودک تان در زمینه یاد گیری و تلفظ کلمات می کند را متوجه می شوید. در اوایل این سنین کودکان می توانند حداقل ۵۰ کلمه را بگویند و دستور های ساده آن را دنبال کنند. حتی می توانند چند کلمه را با هم ترکیب کنند و یک جمله بسازند و به طور مثال بگویند " مامان بیا تو ماشین " یا " من هم رفت ". کودکان حتی می توانند برخی از دستورهای گرامری ساده را نیز بفهمند مثل " جوراب را بپوش " یا بهتر از آن مثل " توپ را بردار و بده به من ".
تا سن ۳ سالگی دامنه لغات کودکان به ۲۰۰ یا ۳۰۰ لغت هم می رسد، حتی جملاتی که از آن ها می شنوید ساختار گرامری بهتری دارد و منظم تر می شود، به طور مثال کودک تان بجای اینکه بگوید " من هم رفت " می گوید " من دارم میرم ". حتی بعضی اوقات متوجه می شوید که از فعل گذشته هم استفاده می کنند مثل " پریدم "،" راه رفتم ". در این سن کودکان حرف های شما را بهتر متوجه می شوند و روان تر صحبت می کنند، و شما حداقل ۷۵ در صد چیزهایی که می گویند را متوجه می شوید.
وقتی که از سن ۳ سالگی رد شدند دیگر وقتش است که راحت از کلمات استفاده کنند و مسئله ای را حل کنند و مهارت های جدیدی یاد بگیرند. می توانید از آن ها سوال جواب های ساده بپرسید یا بخواهید برای تان داستان تعریف کند. بهترین داستان هم داستان رفتن شان به یک سوپر مارکت است. آن ها می توانند با توجه به علائم جمله ها را کنار هم قرار دهند و یک داستان کوتاه بگویند مثلا من" رفتم خرید ". اگر از آن بپرسید که " خب بعد در فروشگاه چه کار کردی؟ " حتما به شما در جواب می گویند " آب نبات خریدم ". حتی آن ها می توانند داستان های از خود ساخته هم برای تان تعریف کنند، البته بدون تعریف کردن جزئیات آن.
یادگیری لغت، قبل از ورود شان به مهد کودک قدم بزرگی برای پیشرفت شان در زمینه تحصیل شان است. همچین به آن ها در زمینه پیشرفت مهارت گفتاری و ارتباطی شان کمک می کند. برای شروع می توانید در فعالیت های روزانه شان کلمات جدید را به آن ها یاد دهید. به طور مثال وقتی در فروشگاه هستید به آن ها نان را نشان دهید و برای شان توضیح دهید که نان از کجا می آید و درست می شود و در سر راه تان به آن ها نانوایی را نشان دهید و برای شان مرور کنید.
کودکان معمولا در مورد وسایل متحرک دور و اطراف شان مثل پرنده و یا گربه های ولگرد و ماشین کنجکاو هستند. اگر هم شروع به ابراز علاقه در مورد چیزی کردند شما می توانید در حین صحبت کردن از کلماتی استفاده کنید که تا حالا نشنیده باشند.
۳٫ تشخیص اشیا مختلف
کودکان ۳ ساله می تواند اشیاء مختلفی را تشخیص دهند و حتی کاربرد آن را یاد بگیرند. و هر چقدر که این مهارت شان بیشتر می شود آن ها بیشتر غرق سر و کله زدن با این مهارت شان می شوند. حتی آن ها به هر اشیائی که به صورت تصادفی دیده اند توجه نشان می دهند. حتی به چیز هایی که می شنوند هم عکس العمل نشان می دهند مثلا زمانی که در ماشین نشسته اند و صدای بوق ماشین را می شنوند یا صدای سر و صدای وسایل آشپزخانه را می شنوند. و در همین حال کارکرد برخی وسایل را یاد می گیرند به طور مثال متوجه می شوند که کار جارو برقی جمع کردن خاک و کاغذ هایی که جلویش می ریزد است.
البته کودکان قبل یاد گرفتن کاربرد یک وسیله اول به رنگ و شکل آن توجه می کنند. به دلیل این که رنگ ها اولین چیزی است که چشم آدم را می گیرد پس مسلما اولین چیزی است که کودکان به آن توجه می کنند رنگ است. پس بهتر است قبل اینکه خواندن و نوشتن یا حتی ریاضی یاد بگیرند، اول انواع رنگ ها و شکل ها را بشناسند. به طور مثال اگر تفاوت بین رنگ ها و شکل ها را بفهمند و یاد بگیرند بهشان در یاد گرفتن تفاوت حروف و اعداد کمک می کند. اگر از آن ها بخواهید که اشیا مختلف را دسته بندی کنند حتما آن ها را بر اساس واضح ترین تفاوت یعنی رنگ و اندازه تقسیم بندی می کنند.
اگر می خواهید به آن ها رنگ ها و شکل ها را یاد دهید می توانید از تصاویر ساده رنگ شده استفاده کنید و به آن ها بدهید. به عنوان تمرین و فعالیت می توانید از آن ها بخواهید که رنگ ها را با شکل ها را از هم جدا کنند یا با استفاده از برچسب های رنگی رنگ های مختلف را دسته بندی کنند. برای یاد دادن شکل ها می توانید کلی خلاقیت به خرج دهید مثلا برای شان کلوچه های گرد، مربع یا مثلثی درست کنید که بخورند و هم یاد بگیرند. شکل های مختلف را در تمام جای خانه تان را در قالب بازی به آن ها نشان دهید.
وقتی که بزرگ تر شدند کم کم انگیزه شان را در چیزی که دوست دارند نشان می دهند مانند حل مسئله، حساب کردن و یا مهارت های دیگر که از طریق بازی کردن با آن آشنا شده اند. وقتی که کار با اعداد را یاد بگیرند خیلی دوست دارند که وسایل شان و اسباب بازی های شان را بشمرند یا اینکه تعداد کلوچه هایی که می خورند را بشمرند.
اکثر بچه ها به موقع به این مهارت ها دست می یابند و بعضی دیگر زودتر اما بازی های روزمره به کودکان چیز های زیادی یاد می دهد و کودکان از آن مهارت های زیادی را یاد می گیرند.