پرولاکتین بالا در بارداری، رابطه‌ای با سقط جنین دارد؟

همانطور که احتمالا شنیده‌اید با وجود پیشرفت‌های پزشکی هنوز نمی‌توان علت سقط جنین را مشخص کرد. تنها در کمتر از نیمی از موارد می‌توان دلیل قطعی سقط را تعیین نمود. نظریات مختلفی در مورد دلایل سقط جنین وجود دارد اما هنوز تعداد کمی از آنها ثابت شده است. یکی از نظریاتی که هنوز ثابت نشده نظریه‌ای است که سطح بالای هورمون پرولاکتین را به سقط جنین ارتباط می‌دهد.

پرولاکتین چیست؟
پرولاکتین هورمونی است که بیشتر توسط غده هیپوفیز قدامی (غده اندازه نخود که که در مغز قرار دارد) تولید می‌شود. دلیل اصلی نامگذاری پرولاکتین آن است که نقش اصلی در ترشح شیر از سینه‌ها (lactating) دارد. سطح هورمون پرولاکتین به طور طبیعی در بارداری افزایش پیدا می‌کند اما در زنان مختلف متفاوت است. میزان این هورمون در زمان زایمان به بالاترین حد ممکن رسیده و حدود 6 هفته بعد از زایمان به حالت طبیعی باز می‌گردد (حتی اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه نماید).
وقتی که پرولاکتین افزایش پیدا می‌کند این وضعیت هاپیر پرولاکتینمی نامیده می‌شود که می‌تواند بر عملکرد تخمدان‌ها تاثیر داشته باشد. در نتیجه پریود نامنظم، نازایی و گاهی ترشح شیر از سینه‌ها اتفاق می‌افتد.
عامل اصلی ایجاد هایپر پرولاکتینمی تومور خوش خیم غده هیپوفیز است که آدنوم نامیده می‌شود. اما این عارضه می‌تواند در بعضی افراد دیگر به شکل پرکاری تیروئید نمایان شود. ممکن است پرولاکتین در پاسخ به عوامل محیطی مثل تمرینات سنگین ورزشی یا استرس، یا بیمارانی که از داروهای موثر بر دوپامین مغز استفاده می‌کنند، بالا برود.

تاثیر پرولاکتین بر باروری و باردار شدن
از آنجا که چرخه طبیعی قاعدگی و تخمک گذاری معمولا در زمان شیردهی از بین می‌رود پرولاکتین به صورت یک ماده طبیعی جلوگیری از بارداری شیر به شیر، عمل می‌نماید (اما نباید به آن به عنوان یک ماده جلوگیری، خیلی اعتماد کنید!)
مطابق نظریه پذیرفته شده که پرولاکتین بالا می‌تواند عملکرد تخمدان‌ها را مختل نماید، زنانی که پرولاکتین بالایی دارند و برای باردار شدن اقدام کرده‌اند چرخه های قاعدگی و تخمک گذاری نامنظم خواهند داشت و باردار شدن برای آنها مشکل‌تر است.
اما هنوز نظریه ارتباط پرولاکتین و سقط مکرر، ثابت نشده و نتایج تعداد کمی از مطالعات نشانگر ارتباط پرولاکتین بالا و سقط مکرر است. اغلب محققان بر این باور هستند که خیلی زود است که بتوان این نظریه را پذیرفت.
با توجه به فعالیت همزمان بسیاری از هورمون‌ها در بدن انسان، می‌توان پذیرفت که بهم خوردن تعادل هورمونی مشکلات عدیده ای را به همراه داشته باشد. از آنجا که هایپر پرولاکتینمیا در بسیاری از زنان باعث سقط شده است زمانی که پرولاکتین بالا می‌رود بعضی از پزشکان با تجویز دارو سعی می‌کنند سطح آنرا پایین نگهدارند. آنها به طور منظم میزان پرولاکتین را در زنانی که سقط متعدد داشته‌اند چک کرده و در صورت بالا بودن داروهایی مثل بروموکریپتین و کابرگولین تجویز می‌کنند.

علائم پرولاکتین بالا در سن حوالی یائسگی
وقتی که میزان زیاد پرولاکتین در عملکرد تخمدان‌ها اخلال ایجاد می‌کند، در زنان سن پری منوپوز (حوالی یائسگی)، تولید هورمون استرادیول که استروژن اصلی است، کاهش پیدا می‌کند. علائم این موضوع پریود نامنظم یا فقدان قاعدگی، ناباروری و علائم یائسگی (گُر گرفتگی و خشکی واژن) و بعد از چندین سال، پوکی استخوان است. افزایش پرولاکتین ممکن است باعث ترشح شیر از سینه‌ها شود.