مشکل شب ادراری در کودکان، نکته های کلیدی

شب ادراری پدیده شایعی در کودکان است و تقریباً از هر ۸ کودکی مدرسه رفتن را آغاز میکند یکی هنوز شب ادراری دارد. بعضی از کودکان به دلیل اینکه شب ادراری دارند و شبها در خواب جایشان را خیس میکنند ناراحت و ذشرمنده میشوند مخصوصا اگر مسخره و تنبیه هم بشوند . این کودکان ممکن است از خوابیدن نزد دوستان یا رفتن به اردوهای مدرسه اجتناب کنند . گرچه شب ادراری علامتی از یک مشکل اساسی در کودکان نیست ولی می تواند در منزل تنش ایجاد کند.
با بزرگ تر شدن کودک ، شیوع شب ادراری در کودک هم کمتر می شود به طوری که ۵% کودکان ۱۰ ساله ( ۱ نفر از هر ۲۰ نفر ) و ۲% کودکان ۱۲ تا ۱۴ ساله ( ۱ نفر از هر ۵۰ نفر ) رختخوابشان را خیس می کنند . شب ادراری در پسران شایع تر و بیشتر از دختران است . بعضی کودکان هر شب و بعضی یک یا دو مرتبه در هفته شب ادراری دارند وجایشان را خیس میکنند. بعضی کودکان هم بین دوره های شب ادراری یک یا چند هفته خشک هستند.

دلایل شب ادراری در کودک
دلیل شب ادراری کودکان تنبلی ، بیماری یا لجبازی نیست . معمولاً کودکانی که جایشان را خیس می کنند و شب ادراری دارند بلد نیستند مثانه ی خود را در حین خواب کنترل کنند . وقتی مثانه پر می شود پیامی به مغز می فرستد تا عضلات اطراف مثانه را سفت کند و ادرار را داخل مثانه نگاه دارد. مغز بعضی کودکان در حین خواب این پیام را نمی شنود و به جای آن ، عضلات اطراف مثانه شل شده و ادرار خارج می شود و باعث شب ادراری در کودک میشود.
دلیل اینکه چرا بعضی از کودکان نسبت به دیگر کودکان کنترل شبانه را دیرتر به دست می آورند مشخص نیست. ولی شب ادراری معمولاً خانوادگی است . خیلی از کودکانی که شب ادراری دارند یکی از والدینشان نیز شب ادراری داشته است.
بعضی اوقات کودکانی که یاد گرفته اند شب ها خشک بمانند و شب ادراری ندارند، پس از مدتی دوباره شروع به خیس کردن رختخوابشان می کنند. این موضوع ممکن است نشانه ای از اضطراب یا فشار روانی در کودک باشد . شب ادراری کودک در زمان رخدادهای خانوادگی مانند طلاق ، ازدواج مجدد ، تولد فرزند جدید ، بستری شدن یا مرگ یکی از اعضاء خانواده شایع تر است.

ببینید که تخت خواب کودک راحت است و به آسانی خوابش میبرد یا میتواند از آن پایین بیاید ؟ وجود یک چراغ خواب نیز کمک کننده است. از لحاف های پنبه ای یا روتختی های سنگین استفاده نکنید ، زیرا باعث می شود کودک خیس شدن خود را احساس نکند و بیدار نشود . بستن پوشک برای کودکان سه ساله توصیه نمی شود . تشک را با یک پوشش ضد آب بپوشانید.
شب هایی که کودک جایش را خیس نمیکند خشک می ماند تشویقش کنید.
صبح هایی که کودک بیدار می شود و رختخوابش خشک است به او توجه کنید و تحسینش نمایید . می توانید به کودک جایزه های کوچکی بدهید مثلاً خوراکی مورد علاقه اش را در کیف مدرسه اش بگذارید یا قبل از صبحانه با کودک یک بازی مختصر داشته باشید.
اگر کودک جایش را خیس کرد آرامش خود را حفظ کنید
بهتر است ساکت باشید و نق نزنید . کودک را به خاطر چیز هایی که هنوز برآنها تسلط ندارد تنبیه یا شرم زده نکنید. از گفتن عبارت هایی مثل _ "کی می خواهی بزرگ بشی ؟ " یا "مریض شدم از بس کثیف کاری های تو را تمیز کردم ! " _ اجتناب کنید.
کودک را تشویق کنید تا مسئولیت کارهایش را بپذیرد.
محدود کردن مصرف مایعات یا بردن کودک به دستشویی در طول شب می تواند مانع یادگیری کنترل ادرار در کودک شود . این تدبیر ها ممکن است خیس کردن را در کوتاه مدت کاهش دهد ولی چون مثانه در طول شب پر نمی شود کودک این فرصت را نخواهد داشت که ارتباط بین علایم هشدار دهنده ی مثانه پر و بیدار شدن را یاد بگیرد.
اگر والدین کودکان را نیمه شب که خواب است به دستشویی ببرند ممکن است ناخود آگاه به کودک بیاموزند که در حالی که هنوز خواب است ، ادرار کند.
زمانیکه دیدید کودک خودش را خیس کرده ملامتش نکنید و از کودک بخواهید که در عوض کردن ملافه ها و بردن ملافه و لباس خیس ، به حمام برای شستشو ، به شما کمک کند. یاد گرفتن این که کودک در طول شب خودش را خیس نکند به زمان نیاز دارد. از قبل به کودک بگویید که در طول یادگیری ، مواردی از خیس کردن برای هر کسی رخ می دهد وکودک نباید ناامید شود.
شب ادراری مشکل خصوصی برای کودک است به حق او احترام بگذارید. در مورد خیس کردن کودک فقط با او و پزشکش صحبت کنید نه با دیگران .

زمانی که باید ازمتخصصان کمک گرفت:
اگر کودک ۵ سال تمام یا بیشتر ، دارد و حداقل دو مرتبه در هفته رختخوابش را خیس می کند ، باید به پزشک مراجعه کنید و از متخصصین کمک بگیرید. اگرشب ادراری کودکتان سبب نگرانی او یا مانع از انجام کارهایی که دوست دارد می شود مثل خوابیدن در خانه مادر بزرگ باز هم از متخصصین کمک بگیرید.
با کودکتان صحبت کنید که آیا دوست دارد که رختخوابش همیشه خشک باشد در این صورت به پزشک مراجعه کنید زیرا وقتی خودش بخاهد درمان بهتر انجام میشود و مشکل شب ادراری کودک زودتر درمان میشود.

- مطمئن شوید که کودک در طی شب می تواند به سادگی به رختخوابش برود یا از آن بیرون بیاید.
- کودک را به خاطر شب های که شب ادراری نداشته و خشک بوده تحسین و تشویق کنید.
- اگر کودک جایش را خیس کرد آرامش خود را حفظ کنید.
- مصرف مایعات را محدود نکنید و کودک را طی شب به دستشویی نبرید.
- کودک را تشویق کنید که بعد از خیس کردن ، لباس ها و ملافه هایش را عوض کند و خودش را بشوید.
- اگر کودکتان می خواهد که دیگر جایش را خیس نکند از متخصصین کمک بگیرید.
- متخصص یک بررسی پزشکی از کودک به عمل آورده و به شما راه های مختلف درمانی را پیشنهاد خواهد کرد.
- یکی از روش های درمانی را انتخاب و آن را پیگیری کنید.
- کودکتان را برای پیگیری برنامه درمانی تحسین و تشویق کنید.