آموزش دستشویی رفتن به کودکان، والدین بخوانند

باید متوجه باشید که کودک در نهایت به رغم آموزش یا بی توجهی ما ، دستشویی رفتن را یاد می گیرد.

با این آموزش کودک یاد می گیرد چگونه به دستشویی برود ، خودش را بشوید و دست هایش را تمیز کند. این مسئله در ابتدا برای ما نگران کننده است. بسیاری از ما نسبت به کثیفی واکنش های ناخوشایندی از خود نشان می دهیم.

ما تمام تلاش خود را به کار می گیریم تا دستشویی رفتن را به او آموزش دهیم اما در نهایت هیچ موفقیتی به دست نمی آید . گاهی به دلیل موفقیت هایی که دیگر والدین در این زمینه به دست می آورند ، سرخورده و ناراحت می شویم ؛ در نتیجه دیگر از صبر و حوصله خبری نیست.

سپس از این وضعیت خسته میشویم که این برخورد نه تنها شرایط را تغییر نمی دهد بلکه موجب آسیب رسیدن به روابط ما و آنها می شود.

در ابتدا باید متوجه باشید که کودک در نهایت به رغم آموزش یا بی توجهی ما ، دستشویی رفتن را یاد می گیرد. مطمئن هستم کسی را نمی شناسید که بگوید کودکم چندین سال است چنین مشکلی دارد. روشی که برای آموزش کودک استفاده می شود ارتباط بسیار زیادی با تکامل شخصیت او دارد.

شاید ظاهرا این اظهار نظر کمی عجیب به نظر رسد اما شواهد بالینی زیادی ارتباط آنها را با یکدیگر اثبات می کند. روند کار این گونه است : کودک در ابتدا با خیس بودن جای خود یا پوشیدن پوشک مشکلی ندارد. به ندرت پیش می آید که کودک شکایتی در این مورد داشته باشد و اغلب کودکان با وجود این شرایط هرکاری بخواهند انجام می دهند. در حقیقت کودکان نسبت به این کثیفی ها کنجکاو هستند.

همه ی ما از کثیفی بیزاریم ، از آن دوری می کنیم و به تمیزی گرایش داریم؛ اما کودکان اصلا چنین گرایشی ندارند و این امر کار را برای ما سخت تر می کند. همچنین ماهیچه های روده ی کودکان سیزده تا هجده ماهه هنوز آنچنان قوی نشده اند که قابل کنترل باشند.

پس چنین آموزشی پیش از این سنین ، نه تنها کار بسیار مشکلی محسوب میشود بلکه در واقع آب در هاون کوبیدن است. البته شاید از برخی مادران شنیده باشید که از ده ماهگی آموزش کودکشان را شروع کرده اند.

حقیقت این است که در این شرایط ، مادر در حال آموزش دیدن است نه فرزندش ، زیرا او پس از تلاش فراوان خواهد فهمید که این کار غیر ممکن است . به عبارت دیگر این همان مادری است که در آینده توقعات نابجای زیادی از فرزند خود خواهد داشت.

او وقت زیادی را برای آموزش فرزند خود صرف می کند و زمانی که کودک توان برآورده کردن توقعات او را نداشته باشد با بی حوصلگی و کج خلقی های مادر رو به رو می شود. پس کودک برای گناهی که مرتکب نشده ، سرزنش می شود.

حالا اگر فرزندمان از نظر بدنی و ذهنی آماده ی پذیرش این آموزش ها نباشد چه خواهد شد؟ نخست ما با این کار او را می آزاریم و می رنجانیم. اگر مدام به انجام دادن کاری که او رغبتی به آن ندارد اصرار داشته باشیم ، نتیجه ای نخواهیم گرفت چنانچه خود ما نیز در کارهایی که به آن علاقه نداریم موفق نمی شویم .

همچنین اصرار به این چیزها روابط ما و آنها را دچار مشکل می کند. در واقع کودک از رفتارهای انضباطی ای که برای او در نظر گرفته ایم ، کلافه میشود و ما نیز از ناموفق بودن تلاش های او به ستوه می آییم ؛ انگار می کوشیم او را نسبت به چیزی که وجود ندارد سازگار و مطیع کنیم.

حال پس از مدت ها تلاش کودک موقعیت موجود را درک نمی کند و هیچ انگیزه ای برای آن ندارد. همین موارد ثابت می کند که این تکنیک انضباطی بسیار ناخوشایند و نامناسب است.

خواه در این رابطه موفق باشیم خواه ناموفق ، در واقع او را به رقابت با خودمان مجبور می کنیم ، روابطمان را متزلزل می کنیم و به او القا می کنیم که دنیا اهمیت زیادی برای خواسته هایش قائل نمی شود.

اوضاع زمانی بدتر می شود که اهمیت دستشویی رفتن را بیش از حد بزرگ کنیم و باور داشته باشیم که فرزندمان آمادگی یادگرفتن را دارد ؛ در صورتی که او آماده نیست. پس نتایجی که از تلاشمان به دست می آوریم ناامید کننده است و از سوی دیگر حس بی ارزش بودن را در او به وجود می آورد.

والدینی که آموزش دستشویی رفتن را با شدت بیشتری دنبال می کنند زمانی که با کثیفی رو به رو می شوند واکنش های بسیار ناخوشایندتری نسبت به آن نشان می دهند.

در این زمان نگرش آنها نسبت به کثیفی آشکار می شود و تا جایی پیش می رود که بی حوصلگی و بدرفتاری های خود را نثار کودکشان می کنند ؛ کودکی که احساسات ناخوشایند خود را بروز نمی دهد.

این نگرش مدتی بعد در مسائل دیگر نیز بروز می کند. البته ماهیت یک نگرش یا احساس این است که همیشه به دنبال شرایط یا موقعیت هایی است که خود را نشان دهد. آموزش بیش از حد در این مورد یعنی اینکه ما نه تنها نگرشمان را به او القا می کنیم بلکه در موارد دیگر نیز به همین نحو عمل خواهیم کرد.

همان طور که او یاد می گیرد به موقع حمام کند و خودش را تمیز نگه دارد توانایی سازگاری با چیزهای دیگر را هم خواهد داشت. تمیز کردن هر نقطه از خانه به طور دائم کار بسیار مشکلی است همان طور که یک تاجر نمیتواند به طور پیوسته از جزئیات روند کارش اطلاعات کاملا دقیقی داشته باشد.

این مثال ها به آن معنا نیست که آموزش دستشویی رفتن الگویی برای شکل گیری رفتارهای دیگر است ؛ اما این آموزش میتواند شروع بسیار مهمی برای طراحی چنین الگویی باشد. درست است که این آموزش میتواند شروع این الگو باشد ولی عوامل دیگری نیز طی این روند باعث تقویت و تضعیف آن می شوند.

چه میتوان کرد؟ در ابتدا توجه داشته باشید حقایق زیست شناختی ثابت کرده اند که آموزش کودک پیش از سیزده یا چهارده ماهگی به ندرت به نتیجه میرسد. محض احتیاط باید مطمئن شویم که ماهیچه های روده در کودک به اندازه ای رشد کرده اند که تحت کنترل او قرار گیرند ؛ بنابراین در اغلب موارد باید تا هفده یا هجده ماهگی دست نگه داریم.

آموزش کنترل ادرار نیز باید پس از کنترل مدفوع انجام گیرد ؛ چون فرزندمان در زمان آموزش میتواند راه برود ، دیگر به لگن نیازی نیست. یک صندلی مخصوص این کار بیشتر میتواند به کارمان بیاید.

زمانی که او را به داخل دستشویی می بریم ، باید توجه داشته باشیم که نباید مدت زیادی در آنجا نگهش داریم. توجه داشته باشید که بهتر است این روند بیشتر از ده دقیقه طول نکشد . باید به صحبت های او گوش بدهیم و تشویقش کنیم از خود واکنشی نشان دهد.

اگر چنین نشد در آغوشش بگیریم و به او بگوییم که میتواند دفعه ی بعد امتحان کند. اگر روابط ما با او همچنان مساعد باشد دیر یا زود یاد می گیرد که چه می خواهد و برای رضایت ما باید چه کاری انجام دهد. دقت داشته باشید که اولین تجربه ی او نباید ناخوشایند باشد و خاطره ی بدی در ذهن او باقی بگذارد.

به یاد داشته باشید اگر در زمان مناسب برای آموزش کودک خود دست به کار شوید هرگز با مشکلات عاطفی فرزندتان رو به رو نخواهید شد.