سردردهای میگرنی در زنان، چرا شایع است؟

پژوهشگران می‌گویند نوسانات هورمونی زنان در روزهای پیش از عادات ماهانه احتمال بروز میگرن را افزایش می‌دهد و مهم‌تر اینکه ابتلا به میگرن، احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی و مرگ و میر ناشی از آن را در زنان بالا می‌برد.
متاسفانه، علت بروز میگرن و نیز دلیل شیوع بیشتر آن در میان زنان هنوز نامعلوم است اما دو مطالعه‌ای که در هفته گذشته منتشر شده جنبه‌های جدیدی از این بیماری را روشن ساخته است.
یکی از این پژوهش‌ها مطالعه‌ای است که در نشریه The BMJ منتشر شده و نشان می‌دهد زنان مبتلا به میگرن همچنین بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی قرار دارند. به‌علاوه، این زنان کمی بیشتر از زنانی که دردهای میگرنی به‌سراغشان نمی‌آید احتمال دارد که به علت مشکلات قلبی جانشان را از دست بدهند.

این پژوهشگران نخست داده‌های مربوط به ۱۱ هزار و ۵۵۱ زن ۲۵ تا ۴۲ ساله را مورد بررسی قرار دادند. سپس به مدت ۲۲ سال این زنان را تحت نظر گرفتند و طی این مدت به بررسی این مسئله پرداختند که آیا مشکلات قلبی به سراغ آنها می‌آید یا نه. حدود ۱۵ درصد شرکت‌کنندگان در این مطالعه به میگرن مبتلا بودند، و در پایان کار معلوم شد که این مبتلایان ۵۰ درصد بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به مشکلات حاد قلبی قرار داشتند. بر اساس این نتایج، پژوهشگران استدلال می‌کنند که میگرن را باید به‌عنوان یکی از عوامل خطرناک برای بروز بیماری‌های قلبی به‌شمار آورد.
این مطالعه نمی‌تواند تعیین کند که دقیقا چگونه درد در مغز می‌تواند به قلب آسیب برساند، اما احتمالا باید پای وراثت، التهاب، یا مشکلات رگ‌های خونی در میان باشد.

مطالعه دیگری که در نشریه نورولوژی منتشر شده رابطه میان هورمون‌ها و میگرن را مورد بررسی قرار داده است. سال‌هاست که کارشناسان بر این باورند عملکرد هورمون‌ها در بروز میگرن نقش بازی می‌کند. یکی از نشانه‌های نقش هورمون‌ها در بروز میگرن آن است که سردردهای میگرنی در دو روز منتهی به عادت ماهانه درمیان زنان شایع‌تر است.
پژوهشگران در این مطالعه ۱۱۴ زن مبتلا به میگرن و ۲۲۳ زن غیرمبتلا را مورد بررسی قرار داده و سابقه میگرن، بروز سردردهای روزانه، و نیز شرایط روزانه هورمونی آنها را، که از نمونه‌های ادرارشان به‌دست می‌آمد، در تمامی روزهای یکی از دوره‌های قاعدگی در طول سال ثبت می‌کرده و این کار را به مدت ۱۰ سال ادامه دادند. آنها در پایان دریافتند که میزان هورمون استروژن در زنان مبتلا به میگرن در روزهای قبل از عادت ماهانه اغلب سریع‌تر از زنان غیرمبتلا کاهش می‌یابد. دکتر نانت سانتورو از دانشکده پزشکی دانشگاه کلرادو و سرپرست گروه پژوهش می‌گوید «نوسان استروژن به‌تنهایی نمی‌تواند سبب بروز میگرن شود، اما می‌تواند عاملی برای تسریع بروز آن باشد.»

سانتورو می‌گوید هورمون تستوسترون در مردان چنین نوسان پردامنه‌ای ندارد و ادامه می‌دهد «زنان، که اکثرا میگرنشان تحت تاثیر نوسانات هورمونی است، قطعا بیش از مردان، که با نوسانات هورمونی مواجه نیستند، دچار سردرد می‌شوند.»

در حال حاضر هیچ درمانی برای میگرن وجود ندارد، و افرادی که به آن مبتلا هستند اغلب برای رفع درد مسکن مصرف می‌کنند. پژوهشگران امیدوارند درک بهتر از علل بروز میگرن به درمان بهتر این بیماری راه ببرد.